Duiken naar de geheime wrakken van de Oostzee
De Oostzee herbergt volgens schattingen wel 100.000 scheepswrakken, die samen een waar paradijs vormen voor avontuurlijke duikers en wrakkenjagers. Het Poolse team van Baltictech uit Gdynia geldt - volgens een artikel op TVP World - als absolute pionier op dit gebied en heeft een indrukwekkende reputatie opgebouwd met ontdekkingen van zowel vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog als houten schepen uit de 18e eeuw.
Drank voor het hof van de Tsaar
Eén van de meest tot de verbeelding sprekende vondsten was recent: zo trof Baltictech bij een expeditie ongeveer honderd flessen Louis Roederer-champagne uit het midden van de 19e eeuw aan, vermoedelijk bestemd voor het Russische keizerlijk hof van Tsaar Alexander II. Drie flessen werden symbolisch teruggegeven aan de champagnemaker, tijdens een speciaal diner, en de drank bleek na bijna anderhalve eeuw nog te drinken.
Baltictech is niet voor één ontdekking te vangen. De vereniging speurt verder naar nog grotere mysteries, zoals de legendarische Amber Room, de met barnsteen beklede kamer die tijdens de Tweede Wereldoorlog spoorloos uit Koningsbergen verdween. De kans is klein, maar volgens voorman Tomasz Stachura zijn nergens ter wereld de kansen groter dan in de Oostzee.
De wrakken van operatie Hannibal
Naast spektakel stuiten duikers vaak op ingrijpende oorlogsgeschiedenis. Tijdens Operatie Hannibal - de evacuatie van de Duitsers voor het oprukkende Sovjet leger - in de winter van 1945 zonken in korte tijd honderden schepen, waaronder de beruchte Karlsruhe. Dit Duitse stoomschip werd getroffen door Sovjet bommenwerpers en zonk in slechts drie minuten, waarbij duizend mensen omkwamen. Onderzocht werd of wrakken delen van de Amber Room bevatten, maar uit elf duiken bleek dat de lading vooral uit militair materieel bestond. De site maakte diepe indruk op de ploeg; overal lagen persoonlijke spullen van vluchtelingen, en de duikers eerden de slachtoffers met een minuut stilte en een krans op het water.
Toch kent de Oostzee niet alleen drama, maar ook unieke natuur. Door het brakke water en de kou blijven houten schepen soms eeuwenlang vrijwel intact, omdat de beruchte scheepsworm hier nauwelijks voorkomt. Sommige wrakken zijn als tijdcapsules: duikers treffen hele ladingen, persoonlijke bezittingen en originele opschriften aan.
De Oostzee als uitdagend duikparadijs
Ondanks de schat aan geschiedenis en archeologische waarde blijft de Oostzee een uitdagende bestemming. Onvoorspelbaar weer en duistere, met netten bedekte wrakken vergen veel ervaring.
Toch kijkt Stachura ook naar de Noordzee voor een hele specifieke uitdaging. In de Noordzee verdween in 1940 de Poolse onderzeeër ORP Orzeł (gebouwd in Vlissingen*) spoorloos. Voor veel Poolse duikers is het de ultieme droom om dit mythische wrak te vinden van.
Voorlopig is echter in de Oostzee ook nog genoeg te ontdekken dus voor duikliefhebber vanuit Nederland een reden om ook een keer naar Polen af te reizen? Op de site van Baltictech staat een mooi overzicht van de locaties en diverse beschrijvingen van hun projecten (ook in het Engels).
Lees het volledig in het Engels op de site van TVP World.
*) In de Beeldbank van het NIMH zijn diverse foto's te vinden van de bouw, de te waterlating en proefvaart van de ORP Orzeł.
Beeldrechten: - Foto boven het bericht en de foto van Tomasz Stachura in het bericht zijn met toestemming van Baltictech gebruikt - Foto ORP Orzeł: Autorstwa Witold Pikiel (1889-1943) - Narodowe Archiwum Cyfrowe (Sygnatura: 1-W-2029-1) (Polish National Digital Archive), Domena publiczna, Link
